Η Κοινότητα Νέας Ευκαρπίας Θεσσαλονίκης, μέχρι το έτος 1934, υπάγονταν διοικητικά και αποκλειστικά στο Δήμο Θεσσαλονίκης. Με Προεδρικό Διάταγμα αποσπάσθηκε από αυτόν και μέχρι πρόσφατα αποτελούσε αυτόνομη Κοινότητα και πιο συγκεκριμένα το έτος 2006 επήλθε η μετατροπή της Κοινότητας Ευκαρπίας σε Δήμο, ενώ το 2011 εντάσσεται διοικητικά στο Δήμο Παύλου Μελά.

Είναι κατεξοχήν τόπος κατοικίας, περιοχή ξεχωριστή όχι μόνο για τη μορφολογία του εδάφους, αλλά και για τη γειτνίαση της με το κέντρο της πόλης, καθώς απέχει μόλις 7 χμ από το κέντρο της.

Είναι ο τόπος που ρίζωσαν οι πρόσφυγες της Μ. Ασίας, του Πόντου, όπως και εσωτερικοί μετανάστες από τα βλαχοχώρια Μεγάλα Λιβάδια Παϊκου και Κοκκινόπηλος Ολύμπου, ενώ υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις και αποδείξεις ότι κατοικήθηκε σε πολύ παλιές εποχές. Με τη Μικρασιατική Καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας εγκαταστάθηκαν στην Ευκαρπία και Μικρασιάτες πρόσφυγες από την περιοχή ΟΥΣΑΚ. Εκεί βρίσκονται και οι «Τεμένου Θύραι» περιοχή γνωστή στην αρχαιότητα.

Η βίαιη μετανάστευση και εγκατάσταση των προσφύγων οδήγησε στη δημιουργία ενός οικισμού με άναρχη δόμηση. Το πρώτο σχέδιο πόλης εγκρίθηκε μόλις το έτος 1937, χωρίς όμως να λύσει τα οικιστικά προβλήματα της περιοχής.

Μέχρι το 1960 η Ευκαρπία ήταν κυρίως μια κτηνοτροφική περιοχή, ο γυναικείος πληθυσμός ασχολούνταν με τη ύφανση παραδοσιακών χαλιών, ενώ σε κάθε σπίτι είχε εγκαταστήσει μια μικρή βιοτεχνία την οποία αποτελούσαν 2-3 αργαλειοί.

Στις δεκαετίες μετά το 1960 υπήρξε ρεύμα εσωτερικής μετανάστευσης λόγω της συγκέντρωσης βιομηχανικών μονάδων που προσέφεραν εργασία λόγω της φθηνής γης και στέγασης. Από τότε μέχρι και σήμερα η περιοχή μετατράπηκε σε αστική και αναπτύσσεται συνεχώς.

Καθοριστικοί παράγοντες για την ανάπτυξη του Δήμου αποτέλεσαν και αποτελούν:

• Η κατασκευή εργατικών κατοικιών
• Η επέκταση του σχεδίου πόλεως και η οικοδόμηση του
• Η εγκατάσταση των παλιννοστούντων Ελλήνων
• Η άμεση γειτνίαση και πρόσβαση της περιοχής με το κέντρο της Θεσσαλονίκης

Την τελευταία δεκαετία υπήρξε τόπος υποδοχής και εγκατάστασης των παλιννοστούντων Ελλήνων από την πρώην Ε.Σ.Σ.Δ. όπως και μεταναστών από διάφορα κράτη. Η δημοτική ενότητα Ευκαρπίας αποτελείται από τον κυρίως οικισμό και τους περιφερειακούς οικισμούς Εφεδρούπολης, Ευξεινούπολης, Φιλοθέης και Τραυματιούπολης.